Należy do najczęstszych nowotworów u kobiet, Niestety, zapadalność na niego ciągle wzrasta,
W Polsce co roku z powodu raka piersi umiera około 5 tysięcy kobiet, Zwykle atakuje starsze kobiety, lecz zdarza się też przed 30. rokiem życia, 2-3% zachorowań dotyczy ciężarnych.
Co 12 minut na raka piersi umiera na świecie jedna kobieta. Zdaniem lekarzy, przynajmniej 90% chorych kobiet mogłoby żyć, gdyby wcześniej trafiły do specjalisty. Statystyki mówią, że aż 80% przypadków raka piersi wykrywanych jest podczas badania przez dotyk.
Dlaczego powstaje?
Znane są liczne czynniki zwiększające ryzyko jego wystąpienia. U młodych kobiet najważniejszą rolę odgrywają predyspozycje genetyczne oraz zaburzenia hormonalne. U pań po menopauzie główną rolę przypisuje się otyłości, nieprawidłowej diecie, a także czynnikom hormonalnym. Statystycznie ryzyko zachorowania jest mniejsze u kobiet, które zostały matkami jako nastolatki, posiadają kilkoro dzieci, karmiły piersią, wcześnie przestały miesiączkować.
Czynniki zwiększające ryzyko
* Płeć – żeńska (rak piersi występuje u kobiet 160 razy częściej niż u mężczyzn).
* Wiek – powyżej 30. roku życia.
* Rasa – biała.
* Status materialny – wysoki.
* Stan cywilny – panna.
* Dzieci – brak. Także pierwszy poród po 35. roku życia.
* Wczesne pokwitanie (przed 12. rokiem życia).
* Rak piersi w rodzinie: u krewnych pierwszego stopnia (matka, siostra) ryzyko wzrasta 2-3-krotnie. Jeżeli rak wystąpił u matki i u siostry lub u dwóch sióstr, ryzyko zachorowania wzrasta pięciokrotnie.
* Otyłość po 50. roku życia. Przy każdych 10 kg nadwagi ryzyko wzrasta o 80%.
* Dysplazja (mastopatia) z atypią komórkową zwiększa ryzyko 4-8-krotnie.
* Promieniowanie jonizujące zwiększa ryzyko proporcjonalnie do ilości pochłoniętej energii.
* Przebyty rak piersi zwiększa ryzyko powtórnego zachorowania ponad 10-krotnie. Przebyty rak jajnika 3-4-krotnie. Dwukrotnie podwyższa przebyty rak trzonu macicy, podobnie jak rak jelita grubego.
* Nieregularne, sporadycznie pojawiające się miesiączki zwiększają ryzyko dwukrotnie.
* Późne klimakterium – menopauza po 52. roku życia zwiększa ryzyko dwukrotnie.
Jak badać piersi?
Sama badaj co miesiąc. Stań rozebrana przed lustrem i dokładnie przyjrzyj się obu piersiom. Zwróć uwagę na ich kształt, symetrię brodawek. Jedną rękę unieś i połóż na karku lub na biodrach, aby napiąć mięsień piersiowy. Opuszkami trzech środkowych palców obmacaj przeciwległą pierś. Delikatnie uciśnij otoczkę brodawki kciukiem i palcem wskazującym. Sprawdź, czy nie wydziela się z niej płyn.